Thông tin trên cho thấy Quyết định số 37/2018/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, cùng với sự bổ sung và điều chỉnh bằng Quyết định số 25/2020/QĐ-TTg, đã đưa ra các tiêu chuẩn và yêu cầu cao hơn đối với việc xét công nhận chức danh giáo sư và phó giáo sư ở Việt Nam. Dưới đây là một tóm tắt các điều quan trọng:
- Quy trình xét công nhận: Việc xét công nhận giáo sư, phó giáo sư được thực hiện qua 3 cấp Hội đồng: Cấp cơ sở (trường – cụm trường, viện nghiên cứu), cấp ngành – liên ngành và cấp Nhà nước. Ứng viên nộp hồ sơ từ cấp cơ sở lên trên.
- Quy định về tiêu chuẩn và thủ tục: Quyết định 37/2018/QĐ-TTg đã ban hành tiêu chuẩn và thủ tục xét công nhận đạt tiêu chuẩn và bổ nhiệm chức danh giáo sư, phó giáo sư; thủ tục xét hủy bỏ công nhận chức danh và miễn nhiệm chức danh giáo sư, phó giáo sư.
- Thay đổi từ năm 2019: Từ năm 2019, ứng viên cần đáp ứng điều kiện về hoạt động giáo dục đào tạo và nghiên cứu khoa học, nhấn mạnh tầm quan trọng của nhiệm vụ của một nhà giáo. Các bài báo khoa học quốc tế cũng trở thành một yếu tố quan trọng trong việc xét công nhận.
- Yêu cầu về bài báo khoa học: Ứng viên phó giáo sư cần là tác giả chính của ít nhất 3 bài báo khoa học đã công bố; ứng viên giáo sư cần là tác giả chính của ít nhất 5 bài báo khoa học đã công bố. Điều này đòi hỏi tăng cường hoạt động nghiên cứu và công bố.
- Thâm niên đào tạo: Ứng viên giáo sư cần có thời gian từ khi được bổ nhiệm phó giáo sư từ 3 năm trở lên; ứng viên phó giáo sư cần có ít nhất 6 năm, trong đó có 3 năm liên tục tham gia đào tạo.
- Hướng dẫn nghiên cứu sinh: Ứng viên cần có khả năng hướng dẫn nghiên cứu sinh tiến sĩ.
- Sách và giáo trình: Ứng viên giáo sư cần chủ trì biên soạn sách phục vụ đào tạo từ trình độ đại học trở lên.
- Nhiệm vụ khoa học và công nghệ: Ứng viên cần chủ trì ít nhất 2 nhiệm vụ khoa học và công nghệ cấp bộ hoặc 1 nhiệm vụ cấp quốc gia.
- Ngoại ngữ: Yêu cầu sử dụng thành thạo ít nhất một ngoại ngữ phục vụ công tác chuyên môn và có khả năng giao tiếp bằng tiếng Anh.
Thông tin này cho thấy rằng việc xét công nhận giáo sư và phó giáo sư ở Việt Nam đòi hỏi sự đáng kể về hoạt động nghiên cứu, đào tạo, và công bố khoa học. Điều này nhấn mạnh mức độ nghiêm ngặt và tiêu chuẩn cao đối với các ứng viên.
Bên cạnh những điều đã được đề cập, Quyết định số 37/2018/QĐ-TTg và Quyết định số 25/2020/QĐ-TTg còn có một số điểm quan trọng khác:
- Các điều kiện cụ thể cho các chuyên ngành an ninh và quốc phòng: Đối với các chuyên ngành liên quan đến bí mật nhà nước thuộc lĩnh vực quốc phòng, an ninh, các bài báo khoa học được công nhận không cần phải công bố trên các tạp chí quốc tế uy tín. Thay vào đó, các bài báo thay thế có thể được sử dụng.
- Tiêu chuẩn về số điểm công trình khoa học: Đối với ứng viên giáo sư, bài báo khoa học và bài báo thay thế phải đạt ít nhất 1,5 điểm. Đối với ứng viên phó giáo sư, điều kiện này áp dụng từ thời điểm sau khi ứng viên bảo vệ thành công luận án tiến sĩ.
- Năng lực ngoại ngữ: Sử dụng thành thạo ít nhất một ngoại ngữ phục vụ công tác chuyên môn và khả năng giao tiếp bằng tiếng Anh là một yêu cầu bắt buộc.
- Phạt không đạt tiêu chuẩn: Nếu ứng viên không đáp ứng đủ tiêu chuẩn, họ có thể bị cắt thi đua, khiển trách và thậm chí bị xếp không hoàn thành nhiệm vụ.
Như vậy, quá trình xét công nhận chức danh giáo sư, phó giáo sư tại Việt Nam ngày càng đòi hỏi ứng viên phải có nhiều đóng góp quan trọng và đáng kể trong lĩnh vực nghiên cứu và giảng dạy. Các tiêu chuẩn cao hơn này nhằm nâng cao chất lượng của người giảng dạy và nhà nghiên cứu, từ đó góp phần nâng cao chất lượng giáo dục và nghiên cứu ở Việt Nam.